Edirne Sayfaları
Edirne (Merkez) - Keşan - Uzunköprü - İpsala - Havsa - Meriç - Enez - Süloğlu - Lalapaşa
Makale Dizini
Sayfa 24 / 32
Ovacık Köyünün kuruluş tarihi hakkında kesin bir bilgi yoktur. Riyavetlere göre Ovacık Köyü 1700'li yılların son dönemlerinde bugünkü okulun çevresinde kurulmuştur. Fakat köy içi ve çevresinde rastlanan bazı ipuçları köyün tarihi hakkında bazı çelişkileri ortaya sunmaktadır. Aynı rivayetlere göre bugünkü okulun çevresinde yerleşen Sait Bey; Koşuyolu, Damlarca, Tekkeüstü, Pamukkırı, Kapaklıpınar ve Kedilik üstü denilen mevkiilerde yaşayan kişilere çağrıda bulunarak bir araya gelmelerini önermiş ve önerisi kabul görünce köyün temelleri atılmıştır.
Ovacık Köyü ve çevresi kumlu topraklardan oluştuğu için köyün ismi kumlardan ve köyün kurulmasında en büyük katkıyı sağlayan Sait Bey'den esinlenerek Kumsait olmuştur. Ancak zamanla halk arasında Kumsayık olarak benimsenmiş ve 1961 yılına kadar bu isimle anılmış 1961 yılında da Ovacık ismini almıştır.
Anlaşılacağı üzere bazı bilgiler sağlam kaynaklara dayandırılmamış, söylentiler dikkate alınmış ve yüzeysel olarak aktarılmıştır.
Oysa, Ovacık'ın ilk kurulduğu yer olarak bahsedilen okul ve çevresi tamamen mezarlarla kaplıdır. Mezar taşları kaybolmuş veya hiç konmamış olsa da çeşitli amaçlarla yapılan kazılarda birçok mezar tespit edilmiştir.
Sadece birkaç aileden ve 200-250 yıl öncesi kurulduğu düşünülen küçük bir yerleşim yeri için oldukça fazla mezar oluşu köyün kuruluşu ve kuruluş tarihi üzerinde çelişki yaratmaktadır.
Köy içi ve çevresinde bulunan ve çok daha eski dönemlere ait oldukları düşünülen kap kacak vb. aletler, yine köyde sık sık rastlanan Roma İmparatorluğu, Bizans ve Trakya'da yaşamış olan diğer medeniyetlere ait paralar Ovacık Köyü'nün çok eski dönemlerden beri süre gelen bir yerleşim yeri olduğu tezini güçlendirmekte hatta kanıtlamaktadır.
Etnik yapısı
Ovacık'ta çok eski yıllardan beri yaşayan ve halk arasında Gacallar denilen guruplar olsa da köyün çoğunluğunu oluşturan kesim göçmendir.Trakya'daki birçok yerleşim yerinde olduğu gibi Ovacık Köyü'nün de etnik yapısını oluşturan guruplar büyük oranda yaşanılan savaşlar neticesinde bir araya gelmişlerdir.
Bu savaşlardan biri tarihe 93 Harbi olarak geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Osmanlı İmparatorluğu bu savaştan sonra Balkanlar, Kırım ve Kafkaslar'da önemli bir toprak kaybına uğrar. Neticesinde vatandaşlarımız yaklaşık 500 yıl kendilerine yurt yaptıkları toprakları arkalarında bırakıp göç etmek zorunda kalırlar. Göçler, Rumî Takvime göre 1293 yılında başladığı için bu göçmenlere halk arasında 93 Muhaciri denir.
1912-1913 yılları arasında yapılan Balkan Savaşları ve ardından dünyanın en kanlı savaşlarında biri olan 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu, Rumeli'de bulunan neredeyse tüm topraklarını kaybeder. Atatürk'ün önderliğinde verilen Kurtuluş Savaşı mücadelesinden sonra ancak bugünkü Trakya kurtarılır. Rumeli'nin Türkiye dışında kalan yerleşim yerlerinde yaşayan vatandaşlarımız gerek bağlı oldukları devletlerin baskıları, gerekse uluslararası anlaşmalarla göç etmek zorunda kalırlar. Savaşın göçe etkileri Türkiye Cumhuriyet'nin kuruluşu olan 1923'ten başlar. Ancak en yoğun göç akımı 1935 yılında gerçekleşir. Bu guruba 35 Muhaciri denir. Bu göçün oluşumunda Avrupa'da esmeye başlayan savaş rüzgarlarınında etkisi büyüktür. Nitekim 1939 yılında başlayan ve özellikle de Avrupa'yı kasıp kavuran II. Dünya Savaşı Avrupa'daki tüm dengeleri değiştirmiş, Balkanlar ve Orta Avrupa Sovyetler Birliği'nin etkisi altına girmiştir. Bu belirsizlik ortamı Balkanlarda yaşayan soydaşlarımızı bir kez daha göçe zorlamıştır. Savaşın getirdiği göç dalgası kendisini en yoğun 1951 yılında hissettirmiş ve bu nedenle 51 muhacirleri olarak adlandırılmışlardır.
Bu savaşlar ve ardından gelen göç dalgaları Ovacık'ın bugünkü etnik yapısının oluşmasının en önemli nedeni sayılabilir.
2013 yılı nüfusu 600 kişidir.
Son dönemlerde yapılan adrese dayalı nüfus sayımları Ovacık'ta ikamet eden gerçek nüfusu ortaya çıkarmıştır. Sahip olduğu birçok imkânlara rağmen işsizlik ve geçim sıkıntısı gibi nedenler yüzünden Ovacık Köyü'nün aşırı bir göç verme eğiliminin etkisi altında kaldığı görülmektedir. Göç eden nüfusun büyük bir kısmı başta Lüleburgaz ve İstanbul olmak üzere çevredeki diğer yerleşim yerlerinde yaşamaktadırlar. Ovacık Köyü, Lüleburgaz ilçesinin kuş uçuşu 10 km güney ve güneydoğusunda kurulmuştur. Ovacık Köyü, coğrafi koordinat sisteminde 41,19 derece kuzey, 27,23 derece doğu koordinatları içerisinde yer alır.
Ovacık Köyü'nün kuzeybatısında Müsellim Köyü, kuzeyinde Eskibedir ve Yenibedir Köyleri, kuzeydoğusunda Evrensekiz Kasabası, güneydoğusunda Kayabeyli ve Karamusul Köyleri, güneyinde Çengelli Köyü, batısında da Alacaoğlu Köyü bulunur.
Köyün toplam arazisi 36.000 dekardır ve bu arazi Ovacık Köyü'nü arazi bakımından Lüleburgaz ilçesinin en büyük köyü yapar.
Arazi düzlükler ve küçük tepelerden oluşmaktadır. Birçok kesim Ovacık Köyü'nün eski ismi Kumsayık'tan esinlenerek köyün tamamen kumlu topraktan oluştuğunu düşünmektedir ki bu bir yanılgıdır. Köye eski ismini veren kumluk bölge genelde köy içi ve köyün kuzey yönünde kalan toprakların bir kısmıdır.
Ovacık Köy merkezinde rakım 66m'dir. Ancak köyün arazisinde rakım 43m ile 107m arasında değişkenlik gösterir. En yüksek yer 107m ile Damlarca Höyüğü ve civarı, en alçak yerde 43m ile Bediraltı denilen arazidir.
Ergene Nehri köyün hemen yakınından geçer. Özellikle Çorlu'da bulunan bazı fabrikaların 1980'li yılların başlarıyla birlikte atıklarını arıtmadan Ergene'ye akıtmaları sonucu önce doğal yaşam bozulmuş ve 1987 yılından sonra tamamen sona ermiştir. 1980 öncesi su içilebilen, hemen her türlü tatlı su balığını barındıran ve sulu tarıma çok büyük katkı sağlayan Ergene Nehri'nde ne acıdır ki şu an hiç bir canlı yaşamamaktadır.
Ovacık Köyü, Trakya Karasal ikliminin etki alanı içerisindedir.
Trayka'nın diğer yerleşim yerlerine göre gündüzleri daha sıcak, ancak geceleri daha serindir. Hava sıcıklığı bazı yıllarda sıfırın altında 20'li derecelere kadar indiği, bazı yıllarda da 40'lı derecelere kadar yükseldiği gözlemlenmiştir.
Ovacık'ta yaz ayları genellikle kurak geçer. Yağışlar, bahar aylarında etkisini daha fazla gösterir. Kış aylarıda yağış bakımından pek zengin değildir.
Kış aylarında genellikle poyraz,yıldız ve karayel gibi serin rüzgarlar eserken, bazende lodos ve kıble gibi sıcak rüzgarlar eser. Yaz aylarında genellikle poyraz ve gündoğusu rüzgarları görülür. İlkbaharda lodos, sonbaharda ise poyraz kendini daha fazla hissettirir.
Ulaşım
Ovacık Köyü'ne karayolu ve demiryolu olmak üzere iki tür ulaşım imkânı vardır.Karayolu
Ovacık Köyü bağlı olduğu Lüleburgaz ilçesine 16 km, Kırklareli iline ise 70 km, uzaklıktadır. Ovacık'ı Lüleburgaz'a bağlayan 16 km'lik yol Müsellim Köyü üzerinden geçer. Bu yolun, Ovacık - Müsellim arası 3 km, Müsellim - İstasyon (Durak Mahallesi) arası 6 km, İstasyon - Lüleburgaz şehir merkezi arasıda 7 km'dir.
Ovacık Köyü'nü Lüleburgaz'a bağlayan bir başka alternatif yol Eskibedir Köyü üzerinden geçmektedir. Bu yolun uzunluğu, 3,5 km Ovacık-Eskibedir, 8 km'de Eskibedir-Lüleburgaz olmak üzere toplam 11,5 km'dir. Bu yolu kullanarak Eskibedir ve Yenibedir Köyü'leri üzerinden D100 karayoluna da bağlanılabilir.
Ovacık Köyünün, uluslararası D 100 karayoluna bağlantısı vardır. Bu yolun uzunluğu 6 km'dir. Fakat yolun kalitesizliği bu yolu ancak yaz ayları için kullanılabilir kılmaktadır. Kış aylarında bu yolu kullanmak hemen hemen imkânsızdır.
D100 Karayoluna ulaşmak için alternatif bir yol daha vardır. Bu yolun uzunluğu 9 km'dir. Bu yol Kayabeyli ve Karamusul Köyleri üzerinden geçerek D100 karayoluna uzanmaktır. Bu yolun Ovacık - Kayabeyli bölümü 4 km, Kayabeyli - Karamusul bölümü 1,5 km ve Karamusul ile D100 arası da 3,5 km'dir.
Ovacık Köyü ile Alacaoğlu Köyü arasında da stabilize bir yol vardır. Bu yol 8 km'dir. Birçok yeri toprak ve stabilize olduğu için kış aylarında bu yoldan Alacaoğlu Köyü'ne ulaşım çok zordur.
Demiryolu
Ovacık Köyü Türkiye'de demiyolu yolcu taşımacılığının yapıldığı nadir köylerden biridir. İstanbul'u, Avrupa'ya bağlayan demiryolu Ovacık Köyü'nden geçmektedir. Bu demiryolu Osmanlı döneminde yapılmış ve Şark Demiryolları veya Rumeli Demiryolları adı altında hizmet vermiştir. 1883 ve 1977 yılları arasında Paris- İstanbul seferlerini yapan dünyaca ünlü Orient Ekspresi (Şark Ekspresi) Ovacık Köyü'nden geçmiştir.Marmaray projesinden önce demiryolu gerek yurtiçi, gerekse yurtdışı yolcu ve yük taşımacılığı amaçlarıyla kullanılmaktayken şu anda sadece yük taşımacılığında kullanılmaktadır.. Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapan Trakya Bölgesel Trenleri Sirkeci-Kapıkule-Sirkeci, Sirkeci-Pithyon -Sirkeci arasında yaptığı seferler, Ovacık'a ve Ovacık'tan diğer yerleşim bölgerine ulaşımda karayoluna alternatif bir seçenek sunuyordu.
Sabah 08:30'da Sirkeci'den kalkan İstanbul-Pithyon-Kapıkule seferini yapan yolcu treni öğlen 12:10 civarında Ovacık Köyü'ne ulaşırdı.
Sirkeci'den saat 15:50'de hareket eden İstanbul-Kapıkule seferini yapan yolcu treni saat 19:36 civarında Ovacık Köyü'ne ulaşırdı.
Kapıkule ve Pythion'dan Sirkeci istikametine giden trenlerden ilki Kapıkule'den sabah 07:00'de hareket eder ve tren 09:12'de Ovacık'a gelirdi.
Öğlenden sonra 15:30'da Pythion'dan, 15:35'te de Kapıkule'den hareket eden trenler Alpullu'da birleşerek tek tren olarak Sirkeci istikametine doğru yollarına devam ederlerdi. Bu tren saat 17:56'da Ovacık Köyü'ne gelirdi.
Kültür Sanat
Bütün dünyayı etkisi altına alan küreselleşmenin getirdiği ve gitgide artan batı kültürünü benimseme Ovacık Köyü'nde de görülmeye başlanmıştır. Buna teknolojinin getirdiği bazı imkânların yan etkileri de eklenince öz kültüründen epeyce uzaklaşmıştır Ovacık Köyü. 1980'li yıllara kadar bazı gecelerde amatör ruhla yapılan piyes tarzında mini oyunlar ve adına cümbüş denen eğlenceler düzenlenirdi. Ancak artık bu tür etkinlikleri görmek pek mümkün olmuyor.
1970'li yıllarda köyde açılan sinema Ovacık için çok önemli bir gelişmeydi. Ancak kısa bir süre hizmet verdikten sonra kapandı. Sinema'nın kapanması Ovacık'ın kültür ve sanat alanında en büyük kayıplarından biri oldu.
Ovacık Köyü mutfağı'nın kendine has yemekleri pek yoktur. Ancak Türk Mutfağı'nın birçok özelliklerini bünyesinde barındırır. Ayrıca Rumeli ve Anadolu yemek kültürlerini güzel bir uyum içinde birleştirerek kendi yemek kültürlerini daha zengin bir hale getirmişlerdir.
Türk kadının en önemli karakteristik özelliklerinden biri olan oya, örme vb. elişleri Ovacık kadınlarının da uğraşları arasında yer alır. Fakat batı kültürünün ve teknolojinin etkisi altında kalan genç nesil bu tür uğraşlara pek rağbet etmez duruma gelmiştir.
Son dönemlerde Ovacık İlköğretim Okulu, Ovacık Köyü'nün kültür ve sanatsal alandaki çalışmalarının en önemli unsurlarını teşkil etmektedir. Yıllardır eğitim öğretim dönemleri sonunda yapılan konserler, tiyatro gösterileri vb. etkinlikler Ovacık'ın sanata ve kültürel faaliyetlere açılan en önemli penceresidir.
Spor
Ovacık halkının büyük bir çoğunluğu sporu, özellikle de futbolu çok sever. Ovacık'tan birçok lisanslı futbolcu çıkmıştır. Bu futbolcular çevrede bulunan spor kulüplerinde oynamış ve başarılı olmuşlardır.Ancak bu başarılarını Ovacık adıyla pekiştirmek pek mümkün olmamıştır. Çünkü Ovacık Köyü'nde 1990 yılında kurulan bir spor kulübü bulunmasına rağmen bu kulüp henüz resmi bir müsabakaya katılmamış ve sadece özel turnuvalarda mücadele etmiştir.
Katıldığı bu özel turnuvalarda kayda değer başarılar elde etmiştir. Bunların başında 1985 yılında Karacakılavuz'da düzenlenen turnuvada kazanılan şampiyonluk gelir.
Özellikle 1970'li ve 1980'li yıllar futbol aktivitelerinin yoğun olarak yaşandığı yılllardır. Son dönemlerde genç neslin futbola ilgisi azalması nedeniyle futbolcu yetişimi neredeyse durma noktasına gelmiştir.
Ovacık Köyü'nde futbol dışında kalan spor dallarının önemli bir yer alması birazda Ovacık İlköğretim Okulu'nun katkıları sonucunda oluşmuştur.
Ovacıklı öğrenciler özellikle 1990'lı yılların başıyla birlikte atletizm başta olmak üzere değişik spor branşlarında önemli başarılar elde etmişlerdir.
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı olmakla beraber çevrede bulunan fabrikalarda çalışan kesim de mevcuttur. Son dönemlerde köyün verim bakımından zayıf olan kumluk topraklarında modern bir şekilde meyve yetiştiriciliği yapılmaya ve bu sayede bu verimsiz topraklar daha iyi değerlendirilmeye başlanmıştır. Köyde daha çok buğday ve ayçiçeği üretimi yapılmaktadır. 1980'li ve 1990'lı yıllarda önemli ölçüde şeker pancarı yetiştiriciliği yapılmış, ancak gerek Ergene Nehri'nin kirliliği, gerekse şeker pancarı fiyatların düşük olması nedeniyle şeker pancarı ekimi yok denilecek kadar azalmıştır.
Bir dönemler inşaatlarda kullanılmak üzere sıva kumu satışı yapılmış ve 1980'li yıllarda Lüleburgaz inşaat sektörünün hemen hemen tüm ince sıva kumu ihtiyacını tek başına karşılamıştır.
Köyde ilköğretim okulu vardır. Sağlık ocağı vardır. Elektrik şebekesi vardır. Otomatik telefon santrali ve sabit telefon hatları vardır. PTT şubesi veya acentesi yoktur. İçme suyu şebekesi vardır. Kanalizasyon şebekesi yoktur. Birçok ihtiyacı karşılayacak nitelikte bakkal ve mini marketler mevcuttur. Akaryakıt istasyonları vardır. Sokaklar henüz herhangi bir malzeme ile kaplanmamıştır.