Kayacık (Dimitrovgrad), Bulgaristan'ın güneyinde, Hasköy ilinde bir şehir ve aynı adı taşıyan belediyenin merkezidir.

Mustafapaşa'nın kuzey batısında, Yunanistan ve Türkiye sınırında yer alır. Tamamen sosyalist şehir planlama sistemiyle kurulan şehrin adı, Bulgar komünist lider Georgi Dimitrov'a ithafen, "Dimitrov'un şehri" konulmuştur.

Eğridere (Ardino), Bulgaristan'da Kırcaali iline bağlı, 2004 nüfusu 8.500 olan, Türklerin yoğun olarak yerleşik olduğu bir şehirdir. Eğridere şehri Doğu Rodop Dağları'nın batısında, Kırcaali 'nin güneybatısında bulunur. Başkent Sofya'ya uzaklığı 300km'dir. 385 km kare bir alanda yerleşik olan şehrin nüfusu 54 ayrı yerleşim biriminde 16.412 kişi olarak sayılır.

Ardino şehri eskiden köyün içinden geçmekte olan dereden dolayı Eğridere olarak bilinirdi. 1934 yılında Eğridere adı Ardino olarak değiştirildi, 1960 yılında da kasaba olarak ilan edildi. Kasaba bugün kültür yönetim ve tarım merkezidir. Kuzeyinde, doğusunda ve güneyinde Çernooçene, Kırcaali ve Cebel kasabaları ile batısında da Nedelino, Madan ve Smolyan bölgesinden Banyalar ile komşudur. Kasabanın sınırları içinden Arda nehrinin orta kolu akmaktadır bu kol Kırcaali Barajı'nda son bulur. Eğridere sınırları içinde birçok tarihi yer ve anıt yer almaktadır. Orta çağda kullanılmakta olan antik yol nehir boyundan geçmekte ve ksantiyski (elece) geçidi vasıtası ile Trakya'nın iç kısımlarını Bahr-i Sefid ("Akdeniz", bugünkü Ege Denizi)'e bağlamaktaydı. 15. yüzyıl başlarında yapılmış olan ve Arda'nın azgın sularına karşı bugüne kadar dayanabilen Şeytan Köprüsü şehre 15 km mesafede bulunur. Taştan yapılmış olan Köprü'nün uzunluğu 56 m genişliği 3,5 m'dir, yüksekliği orta noktasında 12 metreye kadar ulaşır. Şehre 2 km mesafede Orlovi Skali (kartal kayalıkları) bulunur. Bu kayalıklarda 32-45-50 ölçülerinde 8-12 cm derinliğinde oyulmuş 97 adet delik bulunur. Bu deliklerin içine ölülerle bir bağlantısı olduğu sanılan çömlekler koyulduğu varsayılır. Başevo köyüne 3 km mesafede çok dik bir yamaca yapılmış olan Krivus kalesi bulunur. Üç tarafı Arda nehri ile çevrili güney tarafında da Tsitadela Şatosu bulunur. Şatonun su ihtiyacı bir yeraltı tüneli vasıtası ile nehirden karşılanmaktaymış.

Turizm

Eğridere yöresi doğal tarihsel ve diğer zenginlikleri ile tatil ve turizm aktiviteleri için çok geniş bir seçenek yelpazesi sağlamaktadır. Şehre 7 km mesafede bir tatil ve turizm tesisi olan "Beli Brezi" yer almaktadır. Kendine özgü bir ağaç türüne sahip olan tesis 3680 dönüm arazi üzerine kuruludur. Temiz havası Akciğer rahatsızlıkları ve Alerjik hastalıkların tedavisi için bir nimettir. Sağlık bakanlığı tarafından "Milli öneme sahip tesis" olarak adlandırılmıştır. Turistik önem teşkil eden diğer objeler Rodop dağlarının en yüksek tepesi olan Aladağ, Arda nehri sahilleri, Kırcaali barajı, Şeytan köprüsü, Stoyan köprüsü ve Momini Gırdi (hanım göğsü) Tepesi'dir. Çok güzel bir iklime sahip olan bölgenin bitki örtüsü de çeşitlilik göstermektedir, bölgede birçok ağaç türü bulunmaktadır. Bölge avlanmak isteyen, balık tutmak isteyen ve gezmek isteyenler için küçük bir cennet köşesidir. Bölge özellikle domuz, tilki ve kurt gibi değerli av hayvanları ile dikkat çekmektedir.

Kültür 

Alakasız konuları alaylı bir dille ifade etmek için kullanılan meşhur 'Eğridere'nin topalını Bağdat'ta görmüşler' deyiminde bahsi geçen şehirdir. Ayrıca Türkiye'nin Bursa vilayetinde faaliyette bulunan "Eğridere Kültür ve Dayanışma Derneği" ismi altında bir dernekleri bulunmaktadır. Yazar Sabahattin Ali’nin doğduğu ve babası Yüzbaşı Ali Selahattin'in 1912 yılına kadar görev yaptığı kenttir. 31 Mart 2007 tarihinde Sabahattin Ali’nin 100. doğum yılı Eğriderede bir toplantıyla kutlandı.

Hasköy (Haskovo) Eller (Stambolovo) Harmanlı Kayacık (Dimitrovgrad) Mustafapaşa (Svilengrad) Ortaköy (Ivaylovgrad)




Hasköy (Haskovo), Bulgaristan'ın, Türkiye ile Yunanistan sınırına yakın, 96.000 nüfuslu bir kenttir. Yukarı Meriç vadisi boyunca uzanmaktadır.

2001 Bulgaristan Nüfus Sayımında Hasköy ili geneli için 277.500 nüfus rakamı verilmiştir. Bulgaristan verilerine göre mensup olunan etnik grup ve anadil için beyana dayalı veriler 224.500 Bulgar, 31.250 Türk, 17.000 Çingene şeklindedir. Dini aidiyet konusunda 230.000 kişi Hıristiyan, 34.000 kişi Müslüman olduklarını belirtmişler, 12.000 kişi bu konuda bildirimde bulunmamıştır. 

1395 yılında inşa edilmiş bulunan ve hafif eğri minaresiyle dikkati çeken Hasköy Eski Camii Bulgaristan'ın en eski camisidir. Tütün tarımı bölgesinin merkezinde yer aldığından Bulgaristan'ın en büyük sigara fabrikaları Hasköy eyaletindedir. Ayrıca Avrupa-Türkiye karayolu hattı üzerinde bulunmasından dolayı işlek bir merkezdir. Son yıllarda açılan lokantalar, oteller, kafeler sayesinde bir Batı Avrupa kenti görünümündedir.

Mestanlı (Momchilgrad), Bulgaristan'da Kırcaali ilinde, 2005 nüfusu 17.000 olan, Türklerin yoğun olarak yerleşik olduğu bir şehirdir.

Osmanlı döneminde 1450-1500 yılları arasında bölgeye Anadolu'dan Karamanoğulları beyliğine bağlı oymaklar yerleştirilmiştir. Bölge halkına Bulgarlar Konyarlar denmektedir. Aynı hitap Yunanlılar tarafından da kullanılmaktadır.

Bölge coğrafi olarak Batı Trakya'nın bir parçası olarak bilinir.

Mestanlı halkının %95'i Müslüman olan Türklerle meskundur. Bu Müslüman Türkler arasında Alevi-Bektaşi inancına sahip köyler de mevcuttur. Başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.

Köyleri

  • Kıvrıklar (Sushevo)
  • Balabanlar
  • Cebel (Dzebel)
  • Çakmaklar
  • Çorbacılar (Chorbadzhiysko)
  • Darıdere (Zlatograd)
  • Dağköy
  • İbiller
  • Muhacırlar (Macılar -yerel ağızda)
  • Nanazlı
  • Oyacılar
  • Özbek (Ezbetsi) Taraşmandere
  • Tokatçık
  • Güren (Zvezdel)
  • Memüköy-Göcenler Köyü(Çayka)
  • Sindeli (Sindeltsi)
  • Karaköy (Lale)
  • Atalan (Konçe)
  • Saranlı (Sedevçe)
  • Bazarla-Çukurdereköy (Pazartsi)
  • Kulfalı-Karakedik(Karamfil)
  • Aladereköy (Kos)
  • Celepler (Djelepsko)
  • Bekteşler (Kamanets)
  • Batçeoğlan
  • Atmacılar (Sokolino)
  • Ali Beyin Konağa(Nanovitsa)
  • Ahat Baba Tekkesi (Posnik)

Cebel (Dzhebel), Bulgaristan'ın, Kırcaali ilinde bulunan, Türk nüfusu çoğulukta olan eski bir Türk yerleşimidir.

Eski ismi "Şeyh Cuma"'dır. Bulgaristan'da Türkçe ismi Yukarı Cuma (günümüz Blagoevgrad) ve Eski Cuma (günümüz Tırgovişte) başta olmak üzere Cuma kelimesini içeren iki büyük şehir daha bulunduğundan Cebel ismi daha yaygın olarak kullanılmaktadır. İhtimal ki, Cebel adı, Türkiye'ye gelen Türkler tarafından "Cabiler" adıyla da anılmıştır. Cabiler sonrasında Büyük Cabiler ve Küçük Cabiler olarak ikiye ayrılmışlardır, Büyük cabiler sosyal demokrasiyi desteklerken Küçük Cabiler komünizmi destekler

Türk göçünün en çok olduğu kasabadır. İlk ayaklanmalar bu kasabada başlamış, ardından dünyadaki kominizmin yıkılmasında öncülük etmiş bir türk halkına ev sahipliği etmiş ve etmekte olan küçük bir kasabadır.

Koşukavak (Krumovgrad), Bulgaristan'da Kırcaali ilinde, 2005 nufusu 8500 olan, Türklerin yoğun olarak yerleşik olduğu bir şehirdir.

Şehir son dönemde Adatepe'deki siyanürle altın aranması tartışmalarına konu olmaktadır.

Koşukavak adını kavak ağaçlarının yanında yapılan at koşularından almaktadar. Armadaki at ve kavak yaprakları bunu temsil etmektedir. 1934'te Bulgarca adı Birinci Bulgar Devleti hükümdarı Krum (taht: 803 - 814)'dan gelen "Krumovgrad" olarak değiştirildi.

1934'te ilçedeki köylerin adları Bulgarca adlarla değiştirildi. Koşukavak'ın resmî adı Krumovgrad oldu.

1985 yılında köyler Bulgar Polisleri tarafından kuşatılarak Türklerin zorla isimleri değiştirildi

1989'da birçok Türk Türkiye'ye göç etti.

Bulgaristan'ın güneyinde Doğu Rodop Dağları'nda, Burgaz nehri kıyısında kurulmuştur. Yunanistan sınırına yaklaşık 17 kilometre uzaklıktadır.

1989 yılına kadar nüfusu %80 türk müslüman, %15 pomak müslüman ve %5 bulgar ortodoks'tan oluşmaktaydı. Kasabada yaklaşık 600 yıllık bir cami de bulunmaktadır.

Köyleri

  • Soğuk Pınar (Studen Kladenets)
  • Ada Köyü (Potochnitsa)
  • Şabanlar (Ckalak)
  • Hocaköy (Kozino)
  • Tirfilli (Tintiyava)
  • Alacalar (Bagriltsi)
  • Dereköy (Dcanka)
  • Yunusköy (Zvanarka)
  • Canavarlar (Kandilka)
  • Tokatçık (Tokaçka)
  • Hocaköy (Slivarka)
  • Kıylaköy (Polkovnik Jelyazovo)
  • Köseler (Dolna Kula)
  • Çolaklar (Dolna Kula)
  • Madanlı (Gorna Kula)
  • Tilkiciler (Lisiçarka)
  • Yabasan (G.Chinka)
  • Sultanlı (Zlatolist)
  • Hemitköy
  • Eseköy (Rogaç)
  • Amatlar (Hrastovo)
  • Kayaaltıköyü (Kamenka)
  • Taşlı (Golyamo Kamenyane)
  • Değirmenören (Podrumçe)
  • Söğütlü Dere (Malko Kamenyane)
  • Karakiraz, Sarpdere, Nasuhoğulları (Ruchey)
  • Elmalıdere (Buk)
  • Geren (Moryantsi)
  • Karamıtlar (Rogatch)
  • Balabanlar (Edrino)
  • Murat Paşalar (Metlika)
Sitemizde sizlere daha iyi hizmet sunulabilmesi için çerezler kullanılmaktadır. Hizmetlerimizi kullanarak çerez kullanımına izin vermiş olmaktasınız.