Kırklareli Sayfaları
Kırklareli (Merkez) - Lüleburgaz - Babaeski - Vize - Pınarhisar - Demirköy - Pehlivanköy - Kofçaz
Yöresel Lezzetler
Ürün çeşitliliği, değişik kültürel kökenden insanların bir arada bulunması, il mutfağına belli bir zenginlik kazandırmıştır. Keşkek, kesme makarna, kuskus, tarhana gibi Anadolu'ya özgü yemekler yanında Trakya'nın tatlı türleri, sebze yemekleri ve meyveler beslenmeyi çeşitlendirmektedir. Mısır unu da beslenmede önemli bir yer tutar. Kaçamak, mısır unu ve lahanayla yapılan 'Mısır unu dolması', pırasayla yapılan 'pireşe', ıspanakla yapılan 'zennik' yörenin özgün yemekleri arasındadır. Beslenmede üzümden de yaygın olarak yararlanılır. Yemeklerde şıra ve bulama biçiminde kullanılır. Üzümden yapılan bulama tatlı olarak da kullanılır. 'Şıra mekiği' de yörenin özgün tatlılarındandır. Şıra ile yapılan ve kışa saklanan yiyeceklerden biri şıra tarhanasıdır.
Özgün yemeklerden kelle, genellikle lahana ile yapılır. Ayva kallesi ve kurutulmuş erikten yapılan erik aşı da aynı tür yemeklerdendir. Meyve çeşitlerinden ve kabaktan reçel yapımı da il beslenmesinde önemli yer tutmaktadır. Hemen her yemekte bir tatlı türü bulunur. Zerde, nişasta helvası, irmik dolması, höşmerim, hakuk, cizleme, baba tatlısı, başlıca tatlı türlerindendir. Gülbarak böreği, burgulu börek, bunların dışında geleneksel yemekler arasında çeneçarpan çorbası, cıllık, elbasan tava, kodrul manır, papaz mancası ( Köpoğlu salatası ), şaraşura, yoğurtlu borani sayılabilir. Tabii ki ismi Tekirdağ ile özdeşleşmiş, Tekirdağ Köftesi, Tekirdağ Rakısı ve Şarabı, meyvelerden de Tekirdağ Karpuzu ve Kirazı ile ün yapmış Tekirdağ'da yemek açısından olmazsa olmazlar arasında yer almaktadır.
Geleneksel Tekirdağ yemekleri arasında bulama, çeneçarpan çorbası, cıllık, elbesan tava, gülbarak böreği, höşmelim, hakuk, kalle, kodrul, mangır, papaz mancası, pireşe, şaraşura, yoğurtlu borani, zennik belli başlılarıdır. Her yıl "Turizm Haftası"nda, ilin geleneksel mutfağını yaşatmak amacıyla İl Turizm Tanıtma Derneği'nce yemek yarışması düzenlenmektedir.
Tekirdağ Köftesi
Hakkında
Tekirdağ köftesi, 1920'li yılların başında Selanik'ten göç edenler tarafından yöreye getirildiği düşünülüyor. Dana etinin kaburga kısmı kullanıldığından, Tekirdağ köftesinin sırrı kullanılan ete bağlanıyor. Tekirdağ köftesi servis edilirken yanında mutlaka kırmızı biber salçası bulunuyor.Malzemeler
Yarım kilo köftelik kıyma,1 yumurta,
2-3 dilim kuru ekmek,
1 baş orta boy kuru soğan,
Tuz,
Karabiber,
Kimyon,
Nane.
Hazırlanışı
Kıymaya rendelenmiş kuru soğanı ve rendelenmiş emekleri ilave edelim. Yumurtayı da ilave ederek hamur gibi yoğuralım. Üzerine baharatları ve tuzu ekleyerek harç elimizi bırakana dek yoğuralım. Yuvarlak köfteler yapalım ve yağlı tavada kızartalım.Izgara Köfte
Malzemeler
500 gram kıyma,3 dilim bayat ekmek içi,
2 yumurta,
1 baş orta büyüklükte soğan,
1 çorba kaşığı zeytin yağı,
yeterince tuz.
Hazırlanışı
Yarım kilo kıymaya bir soğan rendelenir. Soğuk suda ıslatılmış ekmeğin suyu sıkılır, tuz tekrar ilâve edilir, güzelce yoğrulur. Bu kıyma üzerine iki yumurta kırılır, tekrar yumurtaları yedirinceye kadar yoğrulur.Bu kıymadan ceviz büyüklüğünde parçalar alınıp ıslatılmış iki elle yuvarlanır, avuç içerisinde bastırılarak yassılaştırılır. Bu basılmış köftelerin her iki tarafına elle zeytin yağı sürülür. Kömür veya odun közü olan ateşe ızgara konur, telleri yağlanır, ızgara kızınca köftelerin her iki tarafı kızartılır.
Not
Trakya bölgesinde özellikle Keşan yöresinde çok ünlü olan Satır Köfte, diğer bütün bilinen köftelerden farklıdır. Satır Köftenin eti, satırların arasında inceltiliyor. Böylece kıyma, küçük et parçaları görünümünde oluyor. Satır Köfte, biftek benzeri şekli ve özel kıyması ile Türk damak tadına da uygun.
Evlerde en sık yapılan köfte olan Cızbız Köfte, az baharat içermesi nedeniyle çocuklar tarafından çok seviliyor.
Yaz aylarının vazgeçilmez keyfi olan mangal için özel olarak üretilen Mangal Köfte, uygun baharat oranı, kalınlığı ve mangal ısısını etin içine homojen olarak taşıyan özel pişirme delikleri ile iç ve dış yüzeyin eşit olarak pişmesini sağlıyor.
Ciğer Sarma
Malzemeler(5 kişilik)
1 takım kuzu ciğeri,1 adet kuzu gömleği (iç yağlı kısmı),
1 su bardağı pirinç,
yeterince sıvı yağ,
1 adet yumurta sarısı,
1 demet maydanoz,
2 çorba kaşığı nane,
5-6 adet taze soğan,
2 çay kaşığı tuz,
1 çay kaşığı karabiber,
1 bardak su.
Hazırlanışı
Ciğerin tamamı küçük küçük doğranır. Taze soğan ile birlikte kavrulur ve pirinç ilave edilir. Kavrulmasına devam edilen karışımın içine nane, tuz, karabiber ve bir miktar su ilave edilir. Ateş kısılarak bir süre daha pişirilmeye devam edilir.Diğer tarafta kuzu ciğeri gömleğinin ılık suda açılması sağlanır. Açılan gömlek küçük parçalara ayrılır. Her parça düzgün sarılması için küçük bir kase içine yerleştirilerek, hazırlanan karışım içine konulur. Tüm parçalar doldurulduktan sonra bir tepsi yağlanır ve bunun içine yerleştirilir.
Yumurta çırpılarak bu parçaların üzerine sürülür. Bir bardak su da ilave edilip, orta sıcaklıktaki bir fırında bir süre pişirilir. Üzeri kızardıktan sonra fırından alınıp servis yapılır.
Kaçamak
Malzemeler (6 kişilik)
8 su bardağı su,Aldığı kadar mısır unu,
20 gr tereyağı,
Tuz,
Üzeri için: Lor peyniri
Hazırlanışı
Suyu bir tencereye alıp kaynatın. Tuzunu ekleyip karıştırın. Mısır ununu azar azar eklerken tahta kaşıkla sürekli karıştırın. Kek hamuru kıvamına gelince tahta kaşığı 2-3 yerine batırıp 1 dakika daha pişirerek suyunu çektirin. Katılaşınca ocaktan alıp tepsiye boşaltın.Tereyağını bir tavada kızdırıp üzerine gezdirin. Tahta kaşıkla yedirerek iyice karıştırın. Kaşığın sırtı ile üzerini düzeltin. Lor peyniri serpiştirip sıcak olarak servis yapın.
Damat Paçası
Malzemeler (6 kişilik)
1 adet tavuk göğsü,2 kaşık margarin,
3 çorba kaşığı yoğurt,
3 diş sarımsak,
2 adet yumurta sarısı,
3 çorba kaşığı un,
2 çay kaşığı tuz,
3 adet hazır yufka,
2 kaşık sirke.
Hazırlanışı
Tavuk eti ince ince ve küçük parçalar şeklinde doğranır, bir kap içinde ateşte bir miktar su ile haşlanır. Yufka parçalara ayrılarak bir tepsiye dizilir ve çok kısa bir süre fırında kızartılır. Fırından alınan yufkaların üzerine 1 bardak tavuk suyu dökülür ve yumuşamaları için 5 dakika tekrar ısınmış fırına konulup bekletilir. Fırından alınan yufkaların üzerine haşlanmış tavuk parçaları dizilir. Ayrı bir kapta, tavuk etinden elde edilen tavuk suyu, margarin, ezilmiş sarımsak, yoğurt, yumurta sarısı ve un mikserle çırpılır. Ardından bir süre ateşte pişirilir. Ateşten alınan karışıma sirke ilave edilir ve karıştırılır. Hazırlanan bu sos tavuklu yufkaların üzerine dökülür. İstenirse üzerine kızdırılmış tereyağı ve pul biber karışımı eklenebilir.
Akıtma
Malzemeler (5 kişilik)
750 gram un,1 litre süt,
½ paket yaş maya,
2 çay kaşığı tuz,
1 adet yumurta,
1 paket margarin.
Hazırlanışı
Süt, yumurta ve yaş maya bir kapta çırpılır, içine tuz ve un ilave edilerek karışım iyice çırpılmaya devam edilir. Elde edilen karışımda topaklaşma olmamasına ve koyu bir sıvı şeklinde olmasına dikkat edilmelidir.Çırpılan karışım bir süre bekletilir ve kabarması sağlanır.
Bir süre sonra yağsız tava (toprak kap ta olabilir) ateşte kızdırılır ve elde edilen karışımdan birer kepçe konularak alt-üst edilerek pişirilir.
Pişen karışım sertleşip göz göz olduktan sonra tavadan başka bir kaba alınır ve üzerine margarin sürülür.
Bulgurlu Ekşimikli Kol Böreği
Malzemeler (6 kişilik)
6 adet yumurta,250 gr yoğurt,
½ çay bardağı su,
½ çay bardağı sıvı yağ,
½ kg ince bulgur,
250 gram ekşimik,
2 adet kuru soğan,
1 çay kaşığı kara biber,
2 çay kaşığı pul biber,
1 çay kaşığı tuz.
Hazırlanışı
Soğanlar ince ince kıyılır, yağda kavrulur. İçine bulgur ilave edilir, bir süre sonra da su katılır. Biraz pişirildikten sonra ateşten indirilir ve bulgurun kabarması için bekletilir. Kabarma işlemi olduktan sonra içine tuz, karabiber, pul biber ilave edilir.Ayrı bir geniş kapta yumurta, yoğurt, sıvı yağ ve un çırpılır. Kulak memesi kıvamında hamur elde edilir. Yarım saat bekletilen hamurdan 6 parça elde edilir ve yufka şeklinde açılır. Bunların içine hazırlanan bulgurlu harç konulur ve rulo şeklinde sarılır. Tüm parçalar doldurulup sarıldıktan sonra yağlanmış tepsiye dizilir, üzerine yumurta, yoğurt ve yağ karışımı sürülür. Orta sıcaklıktaki fırında pişirilir ve çıkarıldıktan sonra kesilerek servis yapılır.
Pırasa Böreği
Malzemeler(6 kişilik)
1 kg pırasa,2 çorba kaşığı domates salçası,
3 çorba kaşığı sıvıyağ,
Hamur için: 500 gr un,
Su,
Sıvıyağ,
Tuz
Hazırlanışı
Pırasaları temizleyin. Yıkayıp küçük küçük doğrayın. Tavada sıvıyağı kızdırıp pırasaları ilave edip yumuşayana kadar kavurun. Salçayı ekleyip karıştırın. Tuzunu ilave edip tavayı ocaktan alın.Unu hamur yoğurma kabına alın. Tuz ekleyip harmanlayın. Azar azar su ilave edip kulak memesi yumuşaklığında bir hamur yoğurun. Hamurdan 10 tane beze hazırlayın. Tezgâha un serpip bezeleri tepsiden biraz daha büyük olacak şekilde açın. Tepsiyi yağlayın ve yufkaları aralarına yağ sürerek üst üste yerleştirin. Hazırladığınız pırasalı malzemeyi en üste yayıp hamurun dışa taşan kenarlarını içe doğru kıvırın. Yufkanın kenarlarına sıvıyağ sürüp önceden ısıtılmış 180 dereceye ayarlı fırında 45-50 dakika pişirin. Dilimleyip sıcak olarak servis yapın.
Kandilli Mantı
Malzemeler (6 kişilik)
1/2 kg un,1 adet tavuk,
1 su bardağı pirinç,
½ kg tavuk ciğeri,
2 adet kuru soğan,
1 çay kaşığı karabiber,
1 çorba kaşığı tereyağı,
1 adet yumurta,
1 çay kaşığı tuz,
1 bardak su.
Hazırlanışı
Tavuk ciğeri küçük parçalar şeklinde doğranır ve tencerede kavrulur. Üzerine pirinç ilave edilir ve bir süre pişirilir. Ateşten indirilen karışımın içine tuz, karabiber ilave edilir ve bir süre bekletilir.Diğer tarafta tavuk közlenir, yıkanır ve parçalanır. Parça etler, küçük küçük doğranmış soğanlar ile ayrı bir kapta kavrulur ve bekletilir. Ayrı bir tencerede un, yumurta ile biraz su ilave edilerek çırpılır. Kulak memesi yumuşaklığında hamur elde edilir. Hamur küçük parçalara ayrılıp yufka şeklinde oklava ile açılır ve bunlar mantı şeklinde kare haline getirilir. Her karenin içine tavuk ciğerli karışım katılır ve parça hamurlar kapatılır. Elde edilen hamur tepsiye dizilir ve fırına verilir.
Üzeri kızarana kadar pişirilen hamur fırından çıkarılır ve üzerine tavuk ve soğan karışımı serilir. Bu karışımın suyu hamurun içine işleyinceye kadar beklenir ve sonra servis yapılır.
Dilber Dudağı
Malzemeler(8 kişilik)
2 adet yumurta,3 çorba kaşığı yoğurt,
1 paket margarin,
1 su bardağı zeytinyağı,
1 çorba kaşığı karbonat,
250 gr ceviz,
1/2 limon,
1 kg un.
Hazırlanışı
Bir paket margarini eritip suyunu çekmesini sağlayalım. Unu havuz gibi açarak içine zeytinyağı, margarin, yumurta, yoğurt ve karbonatı koyalım. Hamur haline getirelim. Hamur kulak memesi kıvamına gelene dek yoğuralım. Daha sonra hamuru üçe bölüp, merdane ile açalım. Dövdüğümüz cevizleri hamurun üzerine yayıp rulo yapıp yuvarlayarak merdane ile tekrar açalım. Bardakla daire şeklinde keselim. Kestiğiniz parçaların iki ucunu birleştirelim. Yağlanmamış tepsiye dizip, fırına verelim. Çıkarttığımızda üzerine soğuk şerbet dökelim. Şerbet İçin: 2,5 su bardağı şekeri, üzerini bir parmak kadar geçen suyla kaynatalım. Kaynadıktan sonra 5 dk bekletip, yarım limonu içine sıkalım. Daha sonra dilber dudağının üzerine şerbeti dökelim.
Höşmerim
Malzemeler (4 kişilik)
75 gr margarin,500 gr taze tuzsuz peynir,
2 yemek kaşığı un,
150 gr. toz şeker.
Hazırlanışı
Unu hafif ateşte karıştırarak açık pembe renk alıncaya kadar kavurun. Yağı peynir ite karıştırın. Kavurduğunuz una ekleyin. 10 dakika karıştırarak pişirin. Toz şekeri ilave edip 5 dakika pişirip ateşten alın. Soğuduktan sonra servis yapın. Yağ oranı yüksek peynir kullandığınızda höşmerimi yağsız olarak da hazırlayabilirsiniz.Gaziler Helvası
Malzemeler (6 kişilik)
1 su bardağı margarin,2.5 su bardağı un,
200 gr badem,
5 su bardağı süt,
1.5 su bardağı tozşeker.
Hazırlanışı
Bademleri ılık suda bekletip kabuklarını soyun. Birkaç bademi süsleme için ayırın. Margarini geniş bir tavada eritin. Un ve bademleri ekleyip sürekli karıştırarak pembeleşinceye kadar kavurun.Bir tencerede sütü kaynatın. Tozşekeri ilave ederek karıştırın. Şekerli sütü kavrul-muş una azar azar ekleyip sürekli karıştın. Helva pişince ateşten alıp tencerenin kapağını kapatın ve yarım saat dinlendirin. Yumurta büyüklüğünde parçalar koparıp oval şekil verin. Üzerlerine birer badem yerleştirip servis tabağına alın. Ilık olarak servis yapın.
Zerde
Malzemeler
½ su bardağı pirinç,1,5 su bardağı şeker,
½ çay kaşığı zerdeçal,
1 paket vanilya,
1 paket kuş üzümü,
1 su bardağı çekilmiş ceviz
Hazırlanışı
Pirinç su ile haşlanır. Bu pişince, içerisine zerdeçal ilave edilir. Taşmaya yakın bir şekilde tüm karışım ateşte kaynatılır. Daha sonra vanilya ilave edilir ve kısık ateşte bir süre daha kaynaması sağlanır.Tüm karışım piştikten sonra kaselere konur soğuması beklenir. Üzerine ceviz konularak servis yapılır.
Lutuka
Malzemeler (5 kişilik)
1,5 kg patlıcan,½ kg çarliston biber,
1 kg domates,
1 çay bardağı zeytinyağı,
1 çay bardağı sirke,
1 demet maydanoz,
1 baş ezilmiş sarımsak.
Hazırlanışı
Patlıcan, biber ve domatesler ateşte közlenir. Kabukları soyulup bir kap içine küçük küçük doğranır. Domateslerin suyunun kalmaması için kısa bir süre ateşte kavrulması iyi olur. Domatesin pişirilmesi sırasında içine ezilmiş sarımsak ilave edilir.Karışımın pişmesinden sonra ayrı bir kapta doğranmış olan patlıcan ve biberlerin içine bu domates karışımı ilave edilir. Üzerlerine maydanoz ilave edilip servis tabağına alınır.
Köbete
Malzemeler (8 kişilik)
1 adet tavuk,1,5 kg soğan,
1 su bardağı sıvı yağ,
1,5 kg un,
250 gr yoğurt,
2 adet yumurta,
2 tatlı kaşığı tuz,
2 çay kaşığı karbonat,
1 çay kaşığı karabiber,
1 tatlı kaşığı salça.
Hazırlanışı
Tavuk ateşte közlenir, parçalanır ve yıkanır. Tencerede kavrulur. Küçük küçük doğranmış soğanlar ilave edilir, her ikisinin de iyice kavrulması sağlanır. Tuz, karabiber ve salça ilave edilir, bir süre sonra ateşten indirilir. Ayrı bir tencerede un, yoğurt, yumurta ve biraz su ilave edilerek karıştırılır. Kulak memesi yumuşaklığında bir hamur yapılır, 15 dakika dinlendirilir. Daha sonra elde edilen hamur ikiye ayrılır. Bir parçası oklava ile yuvarlak olarak, mümkün olduğunca ince bir şekilde açılır. Yufka haline gelen hamurun üzerine bir miktar sıvı yağ sürülür. Birkaç dakika bekletilen yufka, kol böreği şeklinde sarılır ve oklava ile tekrar bu defa katmer hamuru gibi açılır. Elde edilen hamur tepsiye yerleştirilir. İkinci parça hamura da aynı işlem uygulanır. Tepsinin altına konulan hamurun üzerine, tencerede kavrulan tavuk eti ve soğan karışımı düzgün bir şekilde yayılır. Bunun üzerine de ikinci hamur yufkası düzgün bir şekilde kapatılır. Bu işlemin ardından ikinci tencerede çırpılan un, yoğurt ve yumurta karışımı sürülür, fırına verilir. Üzeri kızardıktan sonra hafifçe ıslatılıp üstü örtülerek bir süre dinlendirilir ve servis yapılır.