Gümrük yetkililerine göre, günümüzde Bulgaristan'da satılan kaçak sigara sayısı birkaç yıl öncesine göre çok daha az. Ulusal Gümrük Dairesi'ne göre, Bulgaristan'ın sigara kaçakçılığına karşı aldığı tedbirler sonuç veriyor. Merkezi Sofya'da bulunan daireden yapılan açıklamada, bu yılın başından beri toplam 80 milyon kaçak sigaraya el konduğu bildirildi.
Daire, sigara kaçakçılığıyla mücadele etmek için hızlandırılan çabalar kapsamında aldığı tedbirler arasında, "büyük tütün mamulü üreticileri ve tüccarlarıyla yapılan düzenli toplantıları" saydı.
Daire, "Ocak ile Ekim 2012 arasında toplam 691 adet mahkeme öncesi toplantı başlatıldı." dedi.
Daireye göre, tütün ürünlerine uygulanan tüketim vergisinden elde edilen gelirlerde yaşanan yüzde 7,5'lik yıllık artış, gümrük idaresinin yasa dışı sigara ticaretiyle mücadelede aldığı tedbirlerin etkili olduğunu gösteriyor.
Daireden yapılan açıklamada, "2012 yılının ilk 11 ayı içinde elde edilen gelirler, yaklaşık 853 milyon avroyla tüketim vergilerinden elde edilen toplam gelirlerin yüzde 45'ini oluşturuyor." ifadesi yer aldı.
Bu tedbirlerin dışında, ülkenin en yozlaşmış sektörlerinden biri olarak görülen sistemi temizlemek amacıyla, son üç yıl içinde yaklaşık 900 personelin, bir başka deyişle gümrük personelinin üçte birinin işine son verildi.
Daire Başkanı Vanyo Tanov geçtğimiz ay Bulgar Ulusal Televizyonu'na verdiği röportajda, açık ve şeffaf bir prosedürle 700 kadar yeni personel alındığını söyledi.
Tanov, "Biz belki de, her memurun bu prosedürden geçtikten ve yarışmayı kazandıktan sonra atandığı tek devlet kurumuyuz." dedi.
Tanov'un sözleri, gümrük istihbarat ve soruşturma memurlarının Sofya'daki yasa dışı bir depoya baskın düzenleyerek 25 milyondan fazla kaçak sigaraya el koymasından bir gün sonra geldi.
Daire Başkanı operasyonu yaklaşık on yıldır düzenlenmiş bu türdeki "en ciddi atak" olarak niteledi. Tanov, sigaraların büyük olasılıkla Dubai'de üretildiğini söyledi. Malların değeri 4 milyon avronun üzerindeyken, ödenmemiş tüketim vergisi de yaklaşık 2 milyon avroydu.
"Bulgaristan bir kavşakta bulunuyor. Diğer Avrupa ülkelerine giden en kısa yol topraklarından geçiyor." diyen Tanov şöyle devam etti: "Orta Avrupa ülkelerinin aksine, Bulgaristan'ın AB'nin tüketim vergisi kurallarını uygulamak zorunda olmayan ve bu nedenle sigaranın çok daha düşük fiyatlarla satılabildiği AB dışındaki ülkelerle de sınırı var."
Bulgaristan'da sigaraya uygulanan tüketim vergisi 1.000 sigara başına 78 avro.
AB'nin en yoksul üyesinde yaşayan yetişkinlerin yüzde 40'tan fazlası sigara içiyor. Tanov, Haziran ayında yapılan bir ankette 500 binden fazla Bulgar'ın kaçak sigara aldığını ve almaya devam edeceğini söylediğini belirtti.
Yaklaşık 50 yıldır sigara kullanan 67 yaşındaki emekli Simeon Petkov, yasal sigaraya gücü yetmediği için kaçak sigara aldığını söyledi.
Petkov, "130 avro civarında bir emekli maaşım var. Bu yüzden de başka seçeneğim yok." dedi.
Ancak üniversite öğrencisi Maria Hristova gibi kaçak sigara satın almayı reddedenler de var.
Hristova, "Ekstra risk almak istemiyorum." diyerek şöyle devam etti: "Sigara içmek zaten yeteri kadar zararlıyken, nereden geldiği belli olmayan ve içinde Tanrı bilir neler olan sigara almak anlamsız."
2010 yılında Bulgaristan, başka pazarlara yönelik olanlar da dahil olmak üzere yasa dışı yollardan ithal edilmiş sigaraların oranının yüzde 40'ı geçtiği ülkeler arasında yer aldı. Tanov, geçen yıl ülkede satılan bütün sigaraların yüzde 22'sinin kaçak olduğunu ve bu oranın bu yıl yüzde 19 olduğunu belirtti.
Kaynakça: Southeast European Times için Sofya'dan Svetla Dimitrova'nın haberi